سیزده نحس نیست

فهرست راهنما نمایش دهید

در فرهنگ ایرانی، شمار سیزده و روز سیزده، نحس (نافرخنده) نیست

همه ما،درباره نحس(نافرخنده) بودن سیزده به در شنیده‌ایم، اما شگفت آن که،با بررسی بن مایه های کهن ایرانی، اثری از نافرخندگی سیزده،دیده نمی‌شود. حتی هنگامی که، به گونه ویژه درباره «سیزدهم فروردین» در بن مایه های ایرانی،جستجو می‌کنیم، اشاره به فرخندگی این روز شده است.

در آثارالباقیه بیرونی، جدولی برای فرخندگی و نافرخندگی(سعد و نحس) بودن روزها وجود دارد که در آن از سیزدهم فروردین با عنوان «سعد» یعنی فرخنده، یاد شده است.

بیرونی، ابوریحان محمد بن احمد. آثارالباقیه عن القرون الخالیه. ترجمه اکبر داناسرشت. تهران: امیر کبیر. ١٣٨۶: ص ٣۵٩
این اشاره بسیار با اهمیت است و کاملا در تضاد با نافرخنده بودن (نحس بودن) سیزده است….

در گاهشماری ایرانی، هر روزِ ماه یک نام ویژه دارد و نام روز سیزدهم، «تیر» (تیشتر) است. در گاهشماری باستانی ایران، روز سیزدهم، در پیوند با تیر، ایزد باران می‌باشد و این ایزد، جایگاه والایی در آیین زردشتی دارد.

در یشت‌های اوستا،بخشی هم ویژه این ایزد است و تیشتریشت نام دارد. در این یشت از نبرد تیشتر با اپوش، دیو خشکسالی و پیروزی این ایزد بر او و پیامدهای آن، سخن به میان می‌آید.

(تفضلی، احمد. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: سخن. ١٣٨۹: ص ۵١). از نکات درخور توجه در این یشت، اشاره به تیراندازی آرش (بندهای ۶، ٧، ٣٧ و ٣٨) است و این کهن ترین بن مایه ای است که در آن نام این قهرمان آمده است (همان: ص ۵۲) پس روز سیزدهم در فرهنگ ایرانی روز فرخنده‌ای در شمار می‌رود و در بن مایه های بازبسته به دوران باستان از روز سیزدهم به نیکی یاد شده است.